Textes latins construits – La vie à la campagne : 🎶 Senex MacAnas habet villam… 🎶
Le fermier (travail / métiers / campagne)
Mane villicus asinum parat et in dorso sarcinas collocat ; deinde ad macellum propinqui vici properat. Asinus clarum tintinnabulum collo jactat. Villicus lignum, gallinas, cuniculos, hortique poma nummis oppidanorum permutat. Tum vestimenta calceosque aut instrumenta emit, et ad villam cum amicis remeat. Vespere ramos vineae secabit, laeta prata rivi aqua irrigabit, et famulos laudabit aut vituperabit. Tandem ad mensam cum villica et liberis accusabit ; bonum vinum potabit ; lecto et somno fessa membra recreabit. Ita rusticis sana est eritque vita.
La chasse (campagne / travail / métiers / animaux)
Mane venatores agros peragrant cum canibus. Lepus in laetis segetibus latet. Canes magna voce latrant, leporem excitant terrentque. Vocem canum venatorumque miser lepus audivit atque effugit e campo in silvam. Subito venatores bestiam vident. Clamore magno silvas vicinas personant et miserum leporem sagittis necant. Jacet lepus sub alta arbore, hominum crudelitate occisus. Fatum leporis venatores non movet, nam frumenta matura vastant et cibum exquisitum praebet. Magnam quoque voluptatem venatoribus praebet venatio.
La terre (vie à la campagne / phénomènes naturels)
Terrae non eadem est ubique natura. In temperatis regionibus solum pingue crebri fontes rigant. Tum laetae segetes terram operient multosque incolas alent. Arborum atque frugum varietas mira erit in eisdem regionibus. Has flores et herbae, illas vites et frumenta magnifice vestient. In aliis regionibus magna aquarum penuria est. Caelo ipsi nubes desunt. Per vastas nudasque solitudines campi sunt alto obruti sabulo. Nulla est arbor, nullum culti soli vestigium. Has terrae partes nimius solis ardor infestat. In septentrionibus intolerabile frigus vitam prohibet. In raris terris ver perpetuum est.
Le blé (vie à la campagne / agriculture / nature)
Ubi adest autumnus, semina terrae committuntur. Mox tenera stipula ex glebis apparebit et campi late virides videbuntur. Per hiemem frigora nivesque tolerabit gracillima planta. Ubi ver incipiet, vel gelu sero vel ovium dente mordebitur. Ardebit tandem sol aestivus et flavae metentur segetes. Tum agricolae frumentum pertica flagellabunt et graves spicae aurea grana reddent quae horreum implebunt. In area supererunt paleae ingentes acervi.
Travaux à la ferme (vie à la campagne / agriculture / nature) – futur
Multa sunt opera quae per imbrem facere potuerunt famuli. Dolia lavabuntur, villa purgabitur, frumentum transvehetur, stercus foras efferetur, funes sarcientur, centones et cuculiones familia sibi sarciet. Per ferias potuerunt fossas veteres tergere, viam publicam munient, vepres recident, hortum fodient, pratum purgabunt, virgas vincient, spinas runcabunt. Ita sine intermissione fundus colitur.
Soins au boeuf qui avale une sangsue (vie à la campagne / nature / animaux) – impératif
Magna perniciem bobus saepe afferet hirudo hausta cum aqua. Ea, ubi adhaeret faucibus, sanguinem ducit, et incremento suo transitum cibis praecludit. Si in difficili loco est, nec manu eam detrahere potes, fistulam vel arundinem inserito et ita calidum oleum infundito ; nam eo contactu animal confestim decidit. Si tamen vel stomachum vel intestinum tenet, calido aceto per cornu infuso necatur. Haec remedia etiam omni majori pecori conveniunt.
Le potager (vie à la campagne / agriculture / nature) – subjonctif présent
Multa sunt in horto necessaria. Sit primum aquae copia. Dividatur ea ac per rivulos adducatur in omnes horti partes. Claudatur hortus, ut animalia plantis noxia removeantur. Ne multae sint arbores quarum umbra noceat. Vertatur humus, injiciatur stercus. Si dabis terrae, dabit. Si non des, non det.
Invocation aux dieux de la campagne (religion / vie à la campagne / agriculture) – subj présent
Bacche, veni, dulcisque tuis e cornibus uva
Pendeat ; et spicis tempora cinge, Ceres.
Luce sacra requiescat humus, requiescat arator,
Et grave, suspenso vomere, cesset opus.
Solvite vincla jugis ; nunc ad praesepia debent
Plena coronato stare boves capite.
Di patrii, purgamus agros, purgamus agrestes :
Vos mala de nostris pellite limitibus.
Les fleurs (vie à la campagne / nature / agriculture) subj imparfait
Non poma solum concupiscerem, si mihi esset hortus, sed floribus quoque operam darem. Valde mihi placent rosae, lilia, narcissi, violae. Multos alios flores sererem, ut eorum varietate oculi delectarentur. Raro flores carperem. Attamen, quoties amici me inviserent, non avarum me praeberem ; florum fasciculos eis libenter darem. Namque si cari sunt mihi flores, cariores sun amici. Atque utinam multos amicos haberem !
L’agriculteur maladroit (vie à la campagne / agriculture / nature) subj imparfait
Homo Thracus, qui neque vites neque arbores colere sciebat, fundum emerat. Vicinorum exempla observare sibi proponebat. Cum vicinus rubos excideret, soboles vitium revelleret, stolones in oleis amputaret, accessit prope et interrogavit : « Cur tantam ligni ac frondium caedme facis ? » Respondit alter : « Ut ager mundus sit, ejusque arbores atque vites sint fecundiores. » Discedit ille laetus. Tunc falcem ac securiul capit, vites suas omnes et oleas detruncat, vitium palmites decidit, et fruteta atque virgulta omnia convellit. Ita, cum fundum vastaret homo imperitus, stultitiae poenas dedit.